Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστήμιου Κρήτης, Νεκτάριος Ταβερναράκης, εκλέχθηκε ομόφωνα Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (European Research Council – ERC).
Από τον Ιανουάριο του 2021, οπότε και θα αναλάβει τα νέα του καθήκοντα, θα ηγείται των δράσεων του ERC στον τομέα των Βιοϊατρικών Επιστημών. Ο κ. Ταβερναράκης είναι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου από το 2016, έπειτα από την επιλογή του από ανεξάρτητη εξαμελή Επιτροπή Διακεκριμένων Επιστημόνων, που ορίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στη διαδικασία αξιολόγησης, συμβουλευτικό ρόλο είχε επίσης η επιστημονική κοινότητα.
Ο Νεκτάριος Ταβερναράκης είναι ο πρώτος και ο μοναδικός Έλληνας που εκλέγεται Αντιπρόεδρος του ERC, έχοντας διανύσει μια λαμπρή επιστημονική και διοικητική πορεία, με ουσιαστική συμβολή στην επιστημονική έρευνα αιχμής και σημαντικές πρωτοβουλίες για την προώθηση της αριστείας και της καινοτομίας. Η εξαιρετική αυτή διάκριση αποτελεί μια ακόμα αναγνώριση της επιστημονικής ποιότητας και του υψηλού επιπέδου έρευνας που διεξάγεται στο ΙΤΕ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Το Επιστημονικό Συμβούλιο αποτελεί το ανώτατο όργανο διοίκησης του ERC και συγκροτείται από 22 επιφανείς επιστήμονες και ακαδημαϊκούς που χαίρουν διεθνούς αναγνώρισης και εκπροσωπούν την ευρωπαϊκή επιστημονική κοινότητα. Κύρια αποστολή του είναι η χάραξη της στρατηγικής του ERC, η επιλογή αξιολογητών για τις προτάσεις που κατατίθενται προς χρηματοδότηση από το ERC και η προώθηση της δημιουργικότητας και της καινοτόμου έρευνας. Ο Πρόεδρος του ERC προεδρεύει του Επιστημονικού Συμβουλίου, με την υποστήριξη τριών Αντιπροέδρων που εκπροσωπούν τους τρεις τομείς του ERC: των Βιοϊατρικών Επιστημών, των Φυσικών Επιστημών και Μηχανικής, και των Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών. Οι Αντιπρόεδροι, που εκλέγονται από το Επιστημονικό Συμβούλιο του ERC, είναι ταυτόχρονα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ERC, το οποίο εποπτεύει την εφαρμογή της στρατηγικής που έχει θεσπίσει το Επιστημονικό Συμβούλιο.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας, που ιδρύθηκε το 2007 από την Ευρωπαϊκή Ένωση, επιλέγει και χρηματοδοτεί τους καλύτερους και πιο δημιουργικούς ερευνητές, οποιασδήποτε εθνικότητας και ηλικίας, για να υλοποιήσουν τα έργα τους στην Ευρώπη. Από το 2007, περίπου 10.000 κορυφαίοι ερευνητές έχουν επιλεγεί για χρηματοδότηση -μέσω ανοιχτών και διεθνώς ανταγωνιστικών διαδικασιών- ενώ περισσότερα από 110.000 άρθρα, που αναγνωρίζουν την υποστήριξη του ERC, έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Επιστήμονες που έχουν χρηματοδοτηθεί από το ERC έχουν αποσπάσει βραβεία διεθνούς κύρους, μεταξύ των οποίων 7 Βραβεία Νόμπελ, 4 Μετάλλια Φιλντς (Fields Medals) και 5 Βραβεία Βολφ (Wolf Prize). Το ERC έχει επιτρέψει σε ερευνητές να ακολουθήσουν πολλά υποσχόμενες οδούς που οδηγούν σε ρηξικέλευθες επιστημονικές ανακαλύψεις, ενώ έχει προσελκύσει κορυφαίους επιστήμονες από όλο τον κόσμο, στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ERC διαχειρίζεται πόρους ύψους πάνω από 13,3 δις ευρώ, με αναμενόμενη αντίστοιχη χρηματοδότηση και για το επόμενο πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη».
Ο καθ. Νεκτάριος Ταβερναράκης δήλωσε: «Αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή για την εκλογή μου στη θέση του Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας, στον Τομέα των Βιοϊατρικών Επιστημών. Έχοντας ο ίδιος βιώσει, ως επιχορηγούμενος ερευνητής, την επίδραση και τις σημαντικότατες ευεργετικές συνέπειες που έχει το ERC στο ερευνητικό οικοσύστημα της Ευρώπης, θέλω, κι εγώ με τη σειρά μου, να συνεισφέρω με όλες μου τις δυνάμεις στην προώθηση της αποστολής του ERC, από τη θέση του Αντιπροέδρου. Το ERC, πέρα από ένα απόλυτα επιτυχημένο εγχείρημα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού ιδεώδους, αποτελεί και ένα λαμπρό παράδειγμα του πώς η συνετή επένδυση στην έρευνα αιχμής μπορεί να επιφέρει πολλαπλά και σημαντικά οφέλη για την κοινωνία και την επιστημονική κοινότητα. Ανυπομονώ να συνεργαστώ στενά με τους συναδέλφους μου στο Επιστημονικό Συμβούλιο, και στους τρεις τομείς, με στόχο να υπηρετήσουμε την επιστήμη, έχοντας ως γνώμονα τη συνέχιση της πολύτιμης παράδοσης του ERC, στην προώθηση της αριστείας και της έρευνας υψηλής ποιότητας. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η ανάγκη για την υποστήριξη της βασικής έρευνας αιχμής, γίνεται ακόμα πιο επιτακτική. Είναι αυτή η στρατηγική που μπορεί να δημιουργήσει ουσιαστικές προοπτικές για την αντιμετώπιση των τεράστιων σύγχρονων προκλήσεων και να εξασφαλίσει την προστασία του κόσμου μας από απρόβλεπτες απειλές».
Σύντομο Βιογραφικό
Ο Νεκτάριος Ταβερναράκης είναι Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθυντής της Κεντρικής Διεύθυνσης του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ). Είναι επίσης Τακτικός Καθηγητής Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Κρήτης, Διευθυντής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στη ΒιοΠληροφορική της Ιατρικής Σχολής, και Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, όπου ηγείται του Εργαστηρίου Νευρογενετικής και Γήρανσης.
Σπούδασε Βιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, είναι διδάκτορας του τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και εκπόνησε μεταδιδακτορικές σπουδές στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στη μελέτη των μοριακών μηχανισμών που διέπουν τη λειτουργία και την παθοφυσιολογία του νευρικού συστήματος. Με τις επιστημονικές του μελέτες, έχει συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση των μηχανισμών νευροεκφυλισμού, μνήμης και μάθησης, καθώς και της γήρανσης.
Έχει επίσης συνεισφέρει στην ανάπτυξη καινοτόμων πειραματικών εργαλείων και μεθόδων για τη μελέτη του νευρικού συστήματος και της βιολογίας του κυττάρου. Έχει δημοσιεύσει εκατοντάδες επιστημονικά συγγράμματα σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά και βιβλία, καθώς και πολλά εκλαϊκευτικά επιστημονικά άρθρα σε ελληνικά και διεθνή έντυπα. Η ερευνητική του δραστηριότητα έχει αναγνωριστεί διεθνώς και υποστηρίζεται με εξαιρετικά ανταγωνιστικές χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από διεθνείς οργανισμούς και από την Ελληνική Κυβέρνηση.
Είναι εκλεγμένο Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, εκλεγμένο Μέλος και Αντιπρόεδρος του Επιστημονικού Συμβούλιου του Ευρωπαϊκού Συμβούλιου Έρευνας (ERC), καθώς και εκλεγμένο Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (European Institute of Innovation and Technology, EIT), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO), της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Γερμανίας (Leopoldina), της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών (EASA) και της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών (Academia Europaea).
Έχει επίσης διατελέσει Διευθυντής του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ.
ια το σύνολο της επιστημονικής του συνεισφοράς, έχει βραβευτεί με σημαντικές διεθνείς κι εθνικές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων δυο επιχορηγήσεις, για Καταξιωμένους Ερευνητές (Advanced Investigator Grant), και χρηματοδότηση από το ειδικό πρόγραμμα για την Προώθηση της Καινοτομίας (Proof of Concept Grant) του ERC. Είναι δε από τους πρώτους στην Ευρώπη που έχουν πετύχει 2 επιχορηγήσεις από το εξαιρετικά ανταγωνιστικό αυτό πρόγραμμα, και ο πρώτος στην Ελλάδα. Έχει επίσης τιμηθεί με το Ακαδημαϊκό Βραβείο Ιατρικής και Βιολογίας του Ιδρύματος Μποδοσάκη στον τομέα των Βιοϊατρικών Επιστημών, το Βραβείο Έρευνας Friedrich Wilhelm Bessel του ιδρύματος Alexander von Humboldt της Γερμανίας, το Επιστημονικό Βραβείο του Εμπειρίκειου Ιδρύματος, το Αρεταίειο Βραβείο Ιατροβιολογικών Επιστημών της Ακαδημίας Αθηνών, το Βραβείο Νέου Ερευνητή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO), το Ερευνητικό Βραβείο Galien Scientific Research Award, το Βραβείο Helmholtz International Fellow Award, τη Μεταδιδακτορική Υποτροφία του διεθνούς οργανισμού Human Frontier Science Program Organization (HFSPO), το Βραβείο Ερευνητικής Αριστείας του ΙΤΕ, το Τιμητικό Βραβείο Education Business Award, καθώς και το Βραβείο Ακαδημαϊκής Επίδοσης από το Μεταπτυχιακό Ερευνητικό Πρόγραμμα επιχορηγήσεων Dr. Frederick Valergakis της Ελληνικής Πανεπιστημιακής Λέσχης της Νέας Υόρκης.
Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας: https://erc.europa.eu/