Η αμερικανική κυβέρνηση άναψε το πράσινο φως στην πώληση 20 προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Ελλάδα, παράλληλα με την πώληση 40 F-16 και περίπου 80 κιτ εκσυγχρονισμού στην Τουρκία έναντι 23 δισεκ. δολαρίων.
Η επιστολή στο Κογκρέσο
Η επίσημη επιστολή στο Κογκρέσο για την πώληση των F-35 στην Ελλάδα έχει ως εξής:
«Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αποφάσισε να εγκρίνει μια πιθανή στρατιωτική πώληση στην κυβέρνηση της Ελλάδας, F-35 Joint Strike Fighter συμβατικής απογείωσης και προσγείωσης (CTOL) και σχετικού εξοπλισμού για εκτιμώμενο κόστος 8,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Υπηρεσία Συνεργασίας για την Αμυντική Ασφάλεια παρέδωσε την απαιτούμενη πιστοποίηση ειδοποιώντας το Κογκρέσο για αυτήν την πιθανή πώληση σήμερα.
Η κυβέρνηση της Ελλάδας ζήτησε να αγοράσει έως και σαράντα (40) αεροσκάφη F-35 Joint Strike Fighter Συμβατικής Απογείωσης και Προσγείωσης (CTOL) και σαράντα δύο (42) κινητήρες Pratt & Whitney F135-PW-100 (40 εγκατεστημένοι, 2 ανταλλακτικά). Περιλαμβάνονται επίσης AN/PYQ-10 Simple Key Loaders, KGV-135A ενσωματωμένες συσκευές ασφαλούς επικοινωνίας. Συσκευές που ενεργοποιούνται με φυσίγγιο/συσκευές ενεργοποιούμενες με προωθητικό (CAD/PAD), φυσίγγια ώθησης, και φωτοβολίδες. Πλήρεις προσομοιωτές αποστολής και εκπαιδευτές συστημάτων, συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου και υποστήριξη εργαστηρίου επαναπρογραμματισμού, συστήματα διαχείρισης logistics και υποστήριξης, συστήματα ανίχνευσης, παρακολούθησης και στόχευσης απειλών, Contractor Logistics Support (CLS), διαβαθμισμένο λογισμικό και υποστήριξη ανάπτυξης, παράδοσης και ενοποίησης, υποστήριξη μεταφοράς και ανεφοδιασμού. Υποστήριξη προγράμματος βελτίωσης εξαρτημάτων κινητήρα αεροσκαφών (CIP), ασφαλείς επικοινωνίες, πλοήγηση ακριβείας και κρυπτογραφικά συστήματα και εξοπλισμό. Εξοπλισμό αναγνώρισης φίλου ή εχθρού (IFF). ανταλλακτικά και επισκευαστικά ανταλλακτικά, αναλώσιμα και αξεσουάρ και υποστήριξη επισκευής και επιστροφής, μικρές τροποποιήσεις, συντήρηση και υποστήριξη συντήρησης, εξοπλισμό εκπαίδευσης και εκπαίδευσης προσωπικού. Διαβαθμισμένες και μη διαβαθμισμένες δημοσιεύσεις και τεχνικά έγγραφα. Υπηρεσίες, μελέτες και έρευνες υποστήριξης της κυβέρνησης και της μηχανικής, τεχνικής και υλικοτεχνικής υποστήριξης των Η.Π.Α. και άλλα συναφή στοιχεία εφοδιαστικής και υποστήριξης προγραμμάτων.
Το εκτιμώμενο συνολικό κόστος είναι 8,6 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αυτή η προτεινόμενη πώληση θα υποστηρίξει τους στόχους εξωτερικής πολιτικής και την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών, βελτιώνοντας τις αεροπορικές δυνατότητες και τη διαλειτουργικότητα ενός συμμάχου του ΝΑΤΟ που είναι μια δύναμη για πολιτική και οικονομική σταθερότητα στην Ευρώπη.
Η προτεινόμενη πώληση θα επιτρέψει στην Ελλάδα να εκσυγχρονίσει την αεροπορία της και να βελτιώσει την ικανότητα της να παρέχει την άμυνα του εναέριου χώρου της, να συμβάλει στις αποστολές του ΝΑΤΟ για τη διατήρηση της περιφερειακής ασφάλειας και την υπεράσπιση των Συμμάχων του ΝΑΤΟ και τη διατήρηση της διαλειτουργικότητας με τις δυνάμεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Το F-35 θα αντισταθμίσει την αυξανόμενη απαξίωση άλλων αεροσκαφών της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας όπως τα F-4 και Mirage 2000. Η Ελλάδα δεν θα δυσκολευτεί να απορροφήσει αυτά τα είδη και τις υπηρεσίες στις Ένοπλες Δυνάμεις της.
Η προτεινόμενη πώληση αυτού του εξοπλισμού και υποστήριξης δεν θα αλλάξει τη βασική στρατιωτική ισορροπία στην περιοχή.
Οι κύριοι ανάδοχοι θα είναι οι Lockheed Martin Aeronautics Company, Fort Worth, TX και Pratt & Whitney Military Engines, East Hartford, CT. Ο αγοραστής συνήθως ζητά αντισταθμίσεις. Οποιαδήποτε συμφωνία αντιστάθμισης θα καθοριστεί κατά τις διαπραγματεύσεις μεταξύ του αγοραστή και του αναδόχου.
Η υλοποίηση αυτής της προτεινόμενης πώλησης δεν θα απαιτήσει την ανάθεση πρόσθετων εκπροσώπων της κυβέρνησης των ΗΠΑ ή των εργολάβων στην Ελλάδα.
Δεν θα υπάρξει καμία αρνητική επίπτωση στην αμυντική ετοιμότητα των ΗΠΑ ως αποτέλεσμα αυτής της προτεινόμενης πώλησης.
Η περιγραφή και η αξία σε δολάρια είναι για την υψηλότερη εκτιμώμενη ποσότητα και αξία σε δολάρια με βάση τις αρχικές απαιτήσεις. Η πραγματική αξία σε δολάρια θα είναι χαμηλότερη ανάλογα με τις τελικές απαιτήσεις, την αρχή του προϋπολογισμού και τις υπογεγραμμένες συμφωνίες πώλησης, εάν και όταν συναφθούν».
Ταυτόχρονη έγκριση για Ελλάδα και Τουρκία και τα επόμενα βήματα
Να σημειωθεί ότι το πρώτο καθοριστικό βήμα για την πώληση των μαχητικών F-35 στην Ελλάδα αλλά και των F-16 στην Τουρκία έγινε το βράδυ της Παρασκευής από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ειδικότερα, η αμερικανική κυβέρνηση προχώρησε στην επόμενη φάση, στέλνοντας την επίσημη ειδοποίηση στο Κογκρέσο για την ταυτόχρονη έγκριση της πώλησης νέων μαχητικών αεροσκαφών σε Ελλάδα και Τουρκία.
Είχε προηγηθεί η επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από την τουρκική βουλή, η επιστολή Μπάιντεν στο Κογκρέσο που πίεζε για την αποδοχή του αιτήματος της Άγκυρας, και η υπογραφή του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας από τον πρόεδρο Ερντογάν.
Με την επίσημη ειδοποίηση στο Κογκρέσο μπαίνει ουσιαστικά τέλος σε έναν διπλωματικό μαραθώνιο που είχε διαρκέσει σχεδόν δύο χρόνια, με φόντο την ενταξιακή πορεία της Σουηδίας αλλά και την απόκτηση νέων μαχητικών από δύο βασικούς συμμάχους της Ουάσιγκτον.
Με δεδομένο ότι μιλάμε για δύο νατοϊκούς συμμάχους, ο νόμος προβλέπει ότι η Επιστολή Προσφοράς και Αποδοχής (LOA) θα σταλεί αντιστοίχως στην Αθήνα και στην Άγκυρα αμέσως μετά το πέρας 15 ημερών. Στην περίπτωση που δεν υπάρξει κάποια αντίδραση στο Κογκρέσο, η κυβέρνηση έχει την ευχέρεια να στείλει την επιστολή νωρίτερα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η επιστολή θα πρέπει να θεωρείται επίσημη μετά τον προβλεπόμενο χρόνο, ο οποίος δίνει στους Αμερικανούς νομοθέτες την ευκαιρία να διατυπώσουν ενστάσεις που ενδέχεται να έχουν.
Από εκεί και πέρα, θα ακολουθήσουν διαπραγματεύσεις που θα κρατήσουν μερικούς μήνες για την οριστικοποίηση των τεχνικών λεπτομερειών αλλά και των όρων χρηματοδότησης που θα έχει η κάθε συμφωνία αντίστοιχα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αμερικανική πλευρά διαβεβαιώνει στις ιδιωτικές συζητήσεις που έχει ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Βίλνιους, γνωστή και ως το «Πακέτο Μενέντεζ», θα ισχύσει στο ακέραιο.
Τι δήλωσε ο πρωθυπουργός
Mε γραπτή δήλωσή του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσίασε τη θέση της κυβέρνησης για την ενίσχυση της πολεμικής αεροπορίας με την αγορά των F-35.
«Σήμερα είναι μία σημαντική ημέρα για την εθνική μας άμυνα και για την ελληνική διπλωματία. Γιατί, με βάση επιστολή που έλαβα από τον Υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Antony Blinken, αναδεικνύεται και επισφραγίζεται το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
Με αυτήν, η Ελλάδα τίθεται και επισήμως στην τροχιά απόκτησης έως και 40 μαχητικών αεροσκαφών τελευταίας γενιάς F-35. Ταυτόχρονα, όμως, αποκτά και εντελώς δωρεάν ένα πολύ μεγάλο πακέτο εξοπλισμών που ενισχύουν καθοριστικά και τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και το Ελληνικό Λιμενικό.
Πρόκειται για φρεγάτες, για μεταγωγικά C-130, για θωρακισμένα άρματα μάχης και οχήματα, αλλά και για πολλά ακόμη στοιχεία αμυντικού υλικού, τα οποία η χώρα μας εξασφάλισε ύστερα από το αίτημα που είχα διατυπώσει, τον Μάιο του 2022, προσωπικά στον Πρόεδρο Biden.
Η πατρίδα θωρακίζεται, έτσι, διπλά: απ’ τη μία πλευρά η αποτρεπτική της ισχύς μεγεθύνεται σε γη, σε αέρα και σε θάλασσα. Ενώ, από την άλλη, δεν επιβαρύνεται ο Έλληνας φορολογούμενος, καθώς αυτό το πακέτο θα διατεθεί δωρεάν, από τα αμερικανικά αποθέματα.
Είναι το αποτέλεσμα μιας μεθοδικής, αθόρυβης και μακράς προσπάθειας, που συνδύασε τη συμμαχική συνέπεια της Ελλάδας στα διεθνή μέτωπα με την προώθηση των εθνικών της συμφερόντων. Αποτέλεσμα το οποίο εδραιώνει, παράλληλα, τη δυναμική και αυτοτελή ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση.
Γιατί η σημερινή εξέλιξη δικαιώνει την ενεργή διπλωματία της αξιοπιστίας που ακολουθούμε παντού τα τελευταία χρόνια: από τον πόλεμο στην Ουκρανία, τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, μέχρι την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο και το δράμα της Μέσης Ανατολής.
Με καθαρές θέσεις και με πρωτοβουλίες στα μεγάλα ζητήματα, η Ελλάδα ασκεί, πλέον, ενεργό ρόλο στον Δυτικό κόσμο. Κάτι που της αναγνωρίζουν εταίροι και σύμμαχοι, βλέποντας στη χώρα μας έναν σταθερό συμπαραστάτη, έναν έμπιστο συνομιλητή αλλά και έναν αναγκαίο συνοδοιπόρο και συνεργάτη.
Σε μία εποχή αβεβαιότητας, λοιπόν, η πατρίδα μας επιβεβαιώνει ότι στέκει με σοβαρότητα και γεωπολιτική ωριμότητα στον παγκόσμιο χάρτη. Ενώ, την ίδια ώρα, υπηρετεί τα εθνικά της δίκαια, θωρακίζοντας την άμυνά της. Στον δρόμο της σταθερότητας και της ειρήνης, πάντα με υπερηφάνεια και εθνική αυτοπεποίθηση».
