Νέα δεδομένα έχουν διαμορφωθεί για το επίδομα μητρότητας μετά και την αύξηση του κατώτατου μισθού, ο οποίος πλέον ανέρχεται στα 830 ευρώ (μεικτά).
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων & Ανέργων της ΓΣΕΕ, οι γυναίκες κατά το διάστημα της απουσίας τους από την εργασίας λόγω κυοφορίας, τοκετού και λοχείας θεωρούνται ότι βρίσκονται σε άδεια από νόμιμο κώλυμα, δηλαδή χωρίς δική τους υπαιτιότητα, και ως εκ τούτου δικαιούνται να λάβουν τις αποδοχές τους από τον εργοδότη, σύμφωνα με τα άρθρα 657 και 658 ΑΚ.
Συνεπώς όσες δεν έχουν συμπληρώσει 1 έτος εργασίας στον εργοδότη, δικαιούνται τις αποδοχές τους για μισό μήνα, ενώ όσες έχουν συμπληρώσει 1 έτος εργασίας, δικαιούνται τις αποδοχές τους για έναν μήνα. Πέραν των ανωτέρω, ο εργοδότης δεν έχει την υποχρέωση να καταβάλει κάτι περαιτέρω. Σημειώνεται ότι ο εργοδότης μπορεί, όπως και στην ασθένεια, να εκπέσει από τις αποδοχές που οφείλει στην επίτοκο τις χρηματικές παροχές που καταβλήθηκαν σε αυτή κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστημα, λόγω του τοκετού, από τον ΕΦΚΑ.
Ποιες δικαιούνται το επίδομα μητρότητας
Οι παροχές που δικαιούνται οι εργαζόμενες λόγω τοκετού και λοχείας είναι:
Από τον ΕΦΚΑ: Ασφαλισμένη στον ΕΦΚΑ δικαιούται επί 56 ημέρες πριν από τον τοκετό και επί 63 ημέρες μετά να λάβει επίδομα κυοφορίας και λοχείας, αντίστοιχα. Τα επιδόματα αυτά είναι ίσα με το βασικό επίδομα ασθενείας και τις προσαυξήσεις για τα οικογενειακά βάρη. Για τη χορήγησή τους απαιτείται η ασφαλισμένη να απέχει από την εργασία της κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα και να έχει πραγματοποιήσει 200 τουλάχιστον ημέρες εργασίας (ασφάλισης) κατά τα δύο τελευταία έτη πριν από τον τοκετό (άρθρα 9 παρ. 2 Ν. 2224/1994 και 11 του Ν. 2874/2000).
Από τον ΟΑΕΔ: Η εργαζόμενη δικαιούται να λάβει, επίσης, συμπληρωματικές παροχές μητρότητας από τον ΟΑΕΔ. Οι παροχές αυτές είναι ίσες με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του ημερήσιου επιδόματος κυοφορίας και λοχείας που καταβάλλεται από τον ΕΦΚΑ και των ημερήσιων αποδοχών που πραγματικά καταβάλλονται από τον εργοδότη. Χορηγούνται αφού εξαντληθούν οι χρονικές προϋποθέσεις των άρθρων 657 και 658 ΑΚ (δηλαδή αφού ο εργοδότης καλύψει τις ανάλογες υποχρεώσεις του) και μέχρι να συμπληρωθούν τα χρονικά όρια της υποχρεωτικής άδειας των 17 εβδομάδων των γυναικών λόγω τοκετού και λοχείας, δηλαδή συνολικά 119 ημέρες (Π.Δ. 221/1997). Βασικές προϋποθέσεις για τη λήψη των εν λόγω παροχών είναι η παροχή από τον ΕΦΚΑ επιδομάτων κυοφορίας και λοχείας και ενεργή εργασιακή σχέση κατά το χρόνο έναρξης της αποχής λόγω κυοφορίας ή λοχείας.
Επισημαίνεται πως το επίδομα μητρότητας δικαιούνται και οι ελεύθερες επαγγελματίες, οι αυτοαπασχολούμενες και οι αγρότισσες, λαμβάνουν την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας. Η ειδική παροχή δίδεται για διάστημα 9 μηνών και ισοδυναμεί με τον κατώτατο μισθό που σήμερα είναι στα 830 ευρώ, δηλαδή θα λάβουν συνολικά το ποσό των 7.470 ευρώ. Μάλιστα, αν συνυπολογίσουμε και το επίδομα γέννησης, που για το πρώτο παιδί είναι 2.400 ευρώ και φθάνει τα 3.500 ευρώ για το τέταρτο παιδί, η μη μισθωτή μητέρα λαμβάνει για τους 9 μήνες έως και 10.970 ευρώ. Έτσι, το μηναίο έσοδο αρχίζει από τα 1.100 ευρώ και φθάνει τα 1.200 ευρώ ανάλογα με το ύψος του επιδόματος γέννησης.
Ακόμα, οι μισθωτές μητέρες καλύπτονται αντίστοιχα με την ειδική παροχή της μητρότητας. Μάλιστα, πριν από περίπου δύο χρόνια, τον Νοέμβριο του 2022, διευρύνθηκε ο χρόνος καταβολής της παροχής από τους 6 μήνες που ίσχυε τότε σε 9 μήνες. Αποτέλεσμα το επιπλέον όφελος, από την αύξηση του χρόνου καταβολής της παροχής και της αύξησης του κατώτατου μισθού από τα 713 ευρώ που ήταν τον Νοέμβριο του 2022 στα 830 ευρώ σήμερα, να φθάνει τα 3.200 ευρώ. Όφελος που αυξάνεται με το επίδομα μητρότητας που αρχίζει από τα 2.400 ευρώ για το πρώτο παιδί και φθάνει τα 3.500 ευρώ για το τέταρτο παιδί.
Δικαιολογητικά για το επίδομα μητρότητας
Τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσει η εργαζόμενη είναι τα ακόλουθα:
- Ασφαλιστικό βιβλιάριο ΕΦΚΑ
- Βεβαίωση του εργοδότη στην οποία να φαίνετα: α) η εργασιακή σχέση της ασφαλισμένης κατά την έναρξη της αποχής της από την εργασία λόγω κυοφορίας, β) η διακοπή της απασχόλησης λόγω κυοφορίας, γ) οι τακτικές αποδοχές κατά το χρόνο έναρξης της αποχής και δ) το χρονικό διάστημα που υποχρεούται ο εργοδότης κατά τα 657,658 ΑΚ, να καταβάλει αποδοχές
- Βεβαίωση του ΕΦΚΑ για τη διάρκεια της επιδότησης, το ύψος του ημερήσιου επιδόματος και το συνολικό καταβληθέν ποσό λόγω κυοφορίας και λοχείας
- ΙΒΑΝ λογαριασμού ΕΤΕ, στον οποίο η ενδιαφερόμενη πρέπει να εμφανίζεται ως πρώτη δικαιούχος
Το δικαίωμα για καταβολή χρηματικών παροχών από τον ΟΑΕΔ χάνεται σε περίπτωση που η αίτηση για αναγνώριση της δικαιούχου υποβληθεί μετά την παρέλευση 8 μηνών από τη γέννηση.
