Με τον αριθμό των εμβολιασμένων να αυξάνεται ημέρα με τη μέρα, ερχόμαστε όλο και πιο κοντά στην πολυπόθητη ελευθερία, στην άρση των περιοριστικών μέτρων και στην αγκαλιά των αγαπημένων μας. Ωστόσο, αρκετοί είναι εκείνοι που δεν αισθάνονται άνετα ή ακόμα φοβούνται να εμβολιαστούν, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να κατακλύζονται από ανησυχίες, που ενώ, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, δεν βασίζονται στην αλήθεια, εγείρουν κινδύνους για τη δημόσια υγεία.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το εμβόλιο μπορεί να αποδειχθεί σωτήριο σε πληθώρα περιπτώσεων, γι’ αυτό και οι ειδικοί αποκαλύπτουν τα πραγματικά στοιχεία πίσω από τις ανακρίβειες σχετικά με τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού.
Μύθος #1 Τα εμβόλια προκαλούν υπογονιμότητα
«Δεν είναι αλήθεια. Είναι μια αυθαίρετη δήλωση δίχως κανένα αποδεικτικό στοιχείο» αναφέρει χαρακτηριστικά ο δρ Amesh A. Adalja από το Johns Hopkins Center for Health Security. Για να κατανοήσουμε γιατί αυτό δεν ισχύει, αξίζει να ανατρέξουμε στις τεχνολογίες που έχουν χρησιμοποιηθεί.
Τα εμβόλια με τη νεότερη mRNA (messenger RNA) τεχνολογία λειτουργούν κωδικοποιώντας ένα μέρος της πρωτεΐνης ακίδας που βρίσκεται στην επιφάνεια του SARS-CoV-2, χρησιμοποιώντας αυτά τα κομμάτια για να δημιουργηθεί μια ανοσοαπόκριση από τον οργανισμό.
Στη συνέχεια αναπτύσσετε αντισώματα. Το σώμα σας αποβάλλει την πρωτεΐνη και το mRNA, τα αντισώματα όμως παραμένουν.
Αλλα εμβόλια περιέχουν αδενοϊούς, τροποποιημένους γενετικά ιούς για να αποφευχθούν πιθανές συνέπειες ασθένειας στους ανθρώπους.
Αυτός ο τροποποιημένος ιός μεταφέρει ένα μέρος της πρωτεΐνης ακίδας του ιού και με το εμβόλιο ενεργοποιείται η ανοσοαπόκριση του οργανισμού, παράγοντας αντισώματα και κύτταρα μνήμης που θα είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τον ιό. Τα εμβόλια με φορέα αδενοϊού έχουν αναπτυχθεί εδώ και πολύ καιρό, ιδιαίτερα κατά της ελονοσίας, του HIV αλλά και του Εμπολα.
Σε συστάσεις τους, που δημοσιεύτηκαν στο BMJ, η Association of Reproductive and Clinical Scientists και η British Fertility Society συμφώνησαν ότι δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ των εμβολίων και της υπογονιμότητας.
«Οι φήμες βασίζονται στον φόβο ότι το mRNA στο εμβόλιο θα μπορούσε να προκαλέσει στειρότητα, προσβάλλοντας εσφαλμένα μια πρωτεΐνη στον πλακούντα που ονομάζεται syncytin-1, αντί της πρωτεΐνης ακίδας του κορωνοϊού. Ωστόσο, αυτές αποτελούν δύο εντελώς διαφορετικές δομές» εξηγεί η δρ Jennifer Conti, μαιευτήρας γυναικολόγος.
Δεν υπάρχει καμία απόδειξη για να υποστηριχθούν οι ισχυρισμοί ότι τα εμβόλια προκαλούν υπογονιμότητα, σύμφωνα με τον δρα Amesh A. Adalja.
Μύθος #2 Δεν χρειάζεστε το εμβόλιο αν έχετε ήδη νοσήσει
Το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) συνιστά στα άτομα που έχουν νοσήσει από τον κορωνοϊό στο παρελθόν να εμβολιαστούν.
«Μπορείτε να εξετάσετε το ενδεχόμενο καθυστέρησης του εμβολιασμού για 90 ημέρες μετά την ανάρρωση από την COVID-19, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο» επισημαίνει ο δρ Prathit Kulkarni, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής στις μολυσματικές ασθένειες στο Baylor College of Medicine.
Γιατί; Δεν είναι ακόμα γνωστό για πόσο καιρό διαρκεί η ανοσία, πότε δηλαδή εξασθενούν τα αντισώματα, και μπορεί να κολλήσετε εκ νέου μετά την ανάρρωσή σας, εξηγούν οι ειδικοί. «Τα εμβόλια παρέχουν ακόμα μεγαλύτερη προστασία αντισωμάτων από τον ίδιο τον ιό» επισημαίνει ο δρ William Schaffner.
Προστατευόμαστε πιο αποτελεσματικά μετά τη λήψη του εμβολίου και «αυτό περιλαμβάνει και προστασία από τις παραλλαγές του ιού» συμπληρώνει.
Μύθος #3 Μετά το εμβόλιο δεν χρειάζεται η μάσκα
Αυτός ο μύθος βασίζεται σε «μισές αλήθειες». Το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) πρόσφατα εξέδωσε νέες συστάσεις για τα πλήρως εμβολιασμένα άτομα.
Σε αυτές επισημαίνεται ότι όσοι έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία εμβολιασμού, δηλαδή και τις δύο δόσεις, αλλά έχει περάσει και η περίοδος αναμονής για να δράσει το εμβόλιο, μπορούν να μη φορούν μάσκα στις ακόλουθες περιπτώσεις:
· Εάν βρίσκονται σε εσωτερικούς χώρους με άλλα πλήρως εμβολιασμένα άτομα.
· Εάν βρίσκονται σε εσωτερικούς χώρους με μη εμβολιασμένα άτομα από μία οικογένεια, αρκεί να θεωρούνται χαμηλού κινδύνου για την εμφάνιση σοβαρών επιπλοκών από την COVID-19.
Ωστόσο, το CDC τονίζει ότι είναι ακόμα σημαντικό να φοράμε μάσκες σε δημόσιους χώρους και όταν συναντάμε μη εμβολιασμένους ανθρώπους.
Αυτό διότι, ακόμα και αν προστατεύεστε από τη σοβαρή νόσηση, οι ειδικοί δεν γνωρίζουν εάν μπορείτε να μεταδώσετε τον ιό σε άλλους μετά τον εμβολιασμό σας και πόσο αποτελεσματικά είναι τα εμβόλια έναντι όλων των παραλλαγών του.
Μύθος #4 Με το εμβόλιο θα κολλήσετε
«Είναι βιολογικά αδύνατο για οποιοδήποτε από τα εμβόλια να προκαλέσει σε κάποιον την COVID-19» αναφέρει ο δρ Prathit Kulkarni, ενώ «δεν γίνεται να προκαλέσουν θετικό τεστ». Τα εμβόλια δεν περιέχουν τον πλήρη ιό, μόνο την πρωτεΐνη ακίδα ή έναν τροποποιημένο ιό για την ενεργοποίηση της ανοσοαπόκρισης και την παραγωγή αντισωμάτων.
Επομένως δεν μπορούν να σας τον μεταδώσουν, ενώ οι ειδικοί μάλιστα τονίζουν ότι το μοναδικό τεστ που θα έβγαινε θετικό θα ήταν ένα τεστ αντισωμάτων.
Μύθος #5 Τα εμβόλια δημιουργήθηκαν σε χρόνο-ρεκόρ, άρα δεν μπορούμε να τα εμπιστευτούμε
Είναι αλήθεια ότι ποτέ ξανά δεν είχαν δημιουργηθεί τόσο γρήγορα εμβόλια όσο αυτά που μας προστατεύουν από τον κορωνοϊό. «Ωστόσο, τα εμβόλια πέρασαν από τις ίδιες αυστηρές διαδικασίες με άλλα εμβόλια» τονίζει η δρ Shobha Swaminathan.
Τα εμβόλια έχουν περάσει από το αυστηρό χρονοδιάγραμμα του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) αλλά και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA), το οποίο περιλαμβάνει έρευνα και ανάπτυξη, προκλινικές δοκιμές, τρεις φάσεις κλινικών δοκιμών και, τέλος, την έγκριση.
Είναι επίσης σημαντικό να επισημανθεί ότι η τεχνολογία mRNA υπάρχει εδώ και δεκαετίες και έχει μελετηθεί στο παρελθόν για τη γρίπη αλλά και τον ιό Zika. «Μπορούμε να εμπιστευτούμε τα δεδομένα, είναι πράγματι ασφαλή, καθώς κανένα από τα βήματα ασφαλείας δεν παρακάμφθηκε» επισημαίνουν οι ειδικοί.
«Η αναφυλακτική αντίδραση σε άτομα που είχαν προηγούμενες αναφυλακτικές αντιδράσεις αποτελεί τη μοναδική επικίνδυνη παρενέργεια, η οποία όμως είναι εξαιρετικά σπάνια» ξεκαθαρίζει ο δρ William Schaffner.
Μύθος #6 Το εμβόλιο μπορεί να αλλάξει το DNA σας
Πρόκειται και πάλι για κάτι που δεν είναι βιολογικά εφικτό και που δεν υπάρχει καμία απόδειξη ή ένδειξη ότι μπορεί να συμβεί, σύμφωνα με τους ειδικούς. «Τα εμβόλια δεν γίνεται να τροποποιήσουν το ανθρώπινο DNA. Για να αλλάξει κάτι σε αυτό, θα πρέπει να εισέλθει στην πυρηνική μεμβράνη των κυττάρων» εξηγεί ο δρ Amesh A. Adalja. «Κανείς δεν μπορεί να το κάνει αυτό και τα εμβόλια δεν πλησιάζουν καν το DNA σε κυτταρικό επίπεδο» καταλήγει.
Γιατί πιστεύουμε σε μύθους;
«Εάν οι άνθρωποι δεν κατανοούν την επιστήμη πίσω από τα εμβόλια ή οι ερωτήσεις τους δεν έχουν απαντηθεί επαρκώς, θα διστάσουν να εμβολιαστούν» εξηγεί ο δρ William Schaffner, ειδικός μολυσματικών ασθενειών και καθηγητής Ιατρικής στο Vanderbilt University.
«Οταν οι άνθρωποι μαθαίνουν τα πραγματικά στοιχεία και εξοικειώνονται με αυτά, νιώθουν άνετα και εμπιστεύονται τους ειδικούς» επισημαίνει.
